FELÇ YAZI DİZİSİ 2

FELÇ DURUMU NASIL MEYDANA GELİR?

Günümüzde insanlarda sık sık gördüğümüz karşılaştığımız hastalıklardan biri de felçtir. Hasta yakınları veya konuşması etkilenmeyen hastalardan genelde duyduğumuz ‘Ortada hiçbir şey yoktu. Evden yürüyerek çıkmıştı o sabah ama sonra bakın bu hale geldi. Biz de neye uğradığımızı şaşırdık.’, ‘Benim babam düzenli spor yapardı, sigara kullanmazdı ne oldu böyle biz de anlamadık.’, ‘Ne tansiyonu var ne de şeker hastalığı. Sizden bizden sağlıklıydı valla. Gece bir anda yere düştü, hemen 112’yi aradık ama ne yazık ki gördüğünüz gibiyiz işte.’ ve bunlara benzer birçok hasta yakını yorumu görebilirsiniz. Gelin hep beraber felç ‘e neden olan vücudumuz da meydana gelen olayları inceleyelim;

Felç; Serebro Vasküler Olay (SVO) olarak tanımladığımız yani daha da açarsak beyin damarlarından birinin veya birkaçının beklenmedik bir anda tıkanması veya kanaması ve/veya beyni besleyen damarların patolojik bir süreç ile doğrudan tutulması sonucunda meydana gelen, kısmı veya tam felç olarak tanımlanabilir.

TROMBOLİTİK

*Tüm SVO’ ların %50 sini oluştururlar.

*Genellikle geniş çaplı (karotid ya da orta serebral arter) arterlerde görülür.

*Çoğunlukla yavaş başlar, saatler içinde ilerler.

*Daha çok gece görülür.

*Uyarıcı ataklar olabilir.

*Hastada ciddi yetersizlikler meydana gelebilir.

EMBOLİTİK

*SVO’ ların %20 sini oluştururlar.

*Birçok hastada embolinin nedeni kalpteki trombüsten (kan pıhtısı) kopan bir parçadan kaynaklanır.

*Atrial fibrilasyon (kalpteki ritim bozukluğu) önemli bir etkendir.

*Uyarıcı işaretleri yoktur, birdenbire meydana gelir.

*Genellikle distal (uç) ve küçük kortikal arterleri tutar.

*Günlük yaşam aktiviteleri etkilenmiş olur.

LAKÜNER

*SVO’ ların %25 ini oluştururlar.

*Geniş damarlarla ilişkili küçük damarları tutar.

*Uzun süreli hipertansiyon varlığında görülür.

*Bu kronik süreç aşamalı bir başlangıca veya TIA ‘ya (Geçici İskemik Atak) neden olur.

*Bu hastaların gelişimi olumludur. %85 oranında geri dönüş gözlenir.

HEMORAJİK

*SVO’ ların %10 unu oluştururlar.

*İntrakranial basınç (kafa içi basınç artışı) artışına bağlı olarak damarların duvarı bu kadar basıncı tolere edemez ve yırtılma meydana gelir. Yani beyin dokusu içinde bir kanama meydana gelir.

*İntrakranial basınç artışında gözlenen bulgular: Baş ağrısı, bulantı, kusma, bilinç bozukluğu

*Klinik tablo ani başlangıçlıdır. Buna rağmen kanama dakikalar veya saatler sürebilir.

*Hasta komadadır.

*Hastalığın seyri kötüdür. Vücudun etkilenme oranı %50 – 70’dir.