Kalça Kırıklarında Fizik Tedavi

Kalça kırıklarında fizik tedavi, neredeyse tüm hastalarda mutlaka uygulanması gereken bir tedavi sürecidir. Kalça kırıklığının oluşması, hastanın yatağa bağlı hale gelmesine yani hareket kabiliyetinin kısıtlanmasına neden olduğu için kişinin hem ruhsal hem de fiziksel sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. Kalça kırıkları ve ameliyat süreci sonrasında evde fizik tedavi hizmeti merkezimiz tarafından başarılı bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Kalça kırıkları ve ameliyatından sonraki süreçte fizik tedavi rehabilitasyon sürecine girilmesinin nedenleri ise şu şekilde sıralanabilmektedir:

• Kas zayıflıkları
• Eklem hareket açıklıklarında azalmalar olması
• Kas ve eklem sertliklerinin meydana gelmesi
• Denge problemleri yaşanması
• Asimetrik yürüyüş
• Günlük aktiviteleri yerine getirmekte yetersizlik

Bu problemler neredeyse tüm hastalarda görülmektedir. Bu nedenle fizik tedavi süreci gerekmektedir.

Evde Fizik Tedavinin Avantajları Nelerdir?

Evde fizik tedavi faydaları nedeniyle özellikle kalça kırıkları yaşanmasında oldukça sık tercih edilmektedir. Evde fizik tedavi uygulamasının hastalara sağladığı faydalar ise şu şekilde sıralanabilmektedir:

• Hastanın çok daha güvende hissetmesini sağlamaktadır.
• Hastanın daha rahat olmasını sağlamaktadır.
• Kalça kırıklarında hastaneye gidip gelme süreci, hasta için zorlu bir süreçtir. Bu süreç aradan çıkarılarak doğrudan tedaviye başlanması hastanın iyileşme sürecini hızlandırmaktadır.
• Fizyoterapistlerimiz bu süreçte hastayla birebir ilgilenerek verimliliği arttırmaktadır.

Kalça Kırıklarında Tedavi Amacı Nedir?

Kalça kırıklarında tedavi amacı temel olarak hastanın yatağa bağımlığını bitirmek ve eski işlevselliğine kavuşmasını sağlamaktır. Yatağa bağlı olunması hastalarda bazı problemlere neden olabilmektedir. Bu problemler şu şekildedir:

• Hastanın metabolik dengesinin bozulması
• Sistemik hastalıkların ortaya çıkması
• Bası yaraları meydana gelmesi
• Bacaklarda kan pıhtılaşması meydana gelmesi
• Akciğere pıhtı atılması ve bu sebeple enfeksiyon gelişmesi
• Bilişsel işlevlerde sorun yaşanması
• Beslenme bozukluğu ortaya çıkması

Bu problemlerin en aza indirgenmesi ve hatta önüne geçilmesi için fizik tedavi süreci gerekmektedir.

Kalça Kırıklarında Fizik Tedavinin Önemi

Kalça kırıklarında fizik tedavi sürecinin önemi, komplikasyonlardan da net bir şekilde görülebilmektedir. Hastanın kalça kırıklığı sorununu atlatırken yeni problemlerle karşı karşıya kalmaması ve karşılaşılan problemlerin çözülebilmesi için fizik tedaviye başlaması, bu süreçte standart bir adımdır. En yararlı sonucu alabilmek için kişinin ameliyat sonrasındaki ilk günden tedavi hareketlerine başlaması gerekmektedir.

Kalça Kırıklarında Tedavi Ne Kadar Sürmektedir?

Kalça kırıklarında fizik tedavi süresi, hastalar tarafından en çok merak edilen konulardan birisidir. Ancak bu konuda net bir bilgi verilmesi mümkün değildir. En doğru bilgi fizyoterapistlerimiz tarafından yapılacak muayene sonucunda verilecektir. Çünkü hastaların sağlık durumu, fiziksel durumu, yaşı, cinsiyeti ve hatta motivasyonu gibi etkenler bu süreci oldukça değiştirebilmektedir. Evde fizik tedavi seansları ortalama 1 saat olarak belirlenebilmektedir. Ancak hastanın kaç seans tedavi alması gerektiğinin belirlenmesi için öncelikle muayene edilmesi gerekmektedir.

MS Hastalığı Nedir, Nasıl Tedavi Olur? İzmir evde fizik tedavi

MS hastalığı, Multipl Skleroz hastalığının kısaltmasıdır. MS hastalığı bağışıklık sisteminde bulunan bozukluklar sonucu beyin ve omurilikte oluşan plaklar sebebiyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Sinir sistemini etkileyen hastalık çevresel ve genetik faktörlerden etkilenmektedir. Nem ve artan hava sıcaklıkları hastalığın ilerlemesini sağlamaktadır. İzmir evde fizik tedavi hizmeti MS hastalığının iyileşme sürecinde oldukça önemlidir. MS hastalığı türlere sahip bir hastalıktır. MS hastalığı türleri ve hakkındaki genel bilgiler şu şekildedir:

• CIS: Klinik İzole Sendrom olarak bilinen bu türünde MS hastası olunacağı kesin değildir. Bu türde MS hastalığının belirtileri 24 saat görülür. Bu türe yalancı MS denebilmektedir. Çünkü bu türün sonunda MS hastalığı ortaya çıkmayabilmektedir.
• RRMS: Nükseden MS olarak bilinen hastalıktır. MS hastalarının %85’inde bu hastalık türü görülür. Hasta MS belirtilerini ataklar halinde yaşamaktadır.
• PPMS: Birincil ilerleyen MS olarak bilinmektedir. Erken ataklar görülmemektedir. Ancak hastalık sürekli ilerlemektedir.
• SPMS: İkincil MS olarak bilinen MS türüdür. Bu türde ataklardan sonra hastalık sürekli olarak ilerlemektedir.

MS Nasıl Tedavi Edilir?

MS tedavisi merak edilen bir diğer önemli konudur. MS hastalığını tamamen ortadan kaldıran bir tedavi yöntemi olmamakla birlikte hastalığın ilerlenmesinin durdurulması ve MS sonucu vücutta oluşan semptomların yönetilmesi yöntemleri bulunmaktadır. Bu tedavi yöntemleri ile hastalığın hastada zarar oluşturması engellenmektedir. MS hastalığı uzman bir ekip ile kontrol altına alınmalıdır. İzmir evde fizik tedavi hizmeti ile kliniğimiz MS tedavisi gerçekleştirmektedir.

MS Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

MS hastalığının belirtileri, doğru tanı için doktor muayenesi gerekse de şu şekildedir:

• Bacak ve kollarda güçsüzlük hissedilmesi
• Bulanık görme ya da çift görme
• Hissizlik gözlenmesi
• karıncalanma ve uyuşma görülmesi
• Sık idrara çıkma durumu
• İdrarın olduğundan az olması durumu
• Denge sorunu yaşanması
• Kişinin olduğundan daha yorgun ve halsiz hissetmesi
• Konuşma bozuklukları yaşanması

MS Hastalığına Ne İyi Gelir?

MS hastalığının tedavisine faydalı olan hususlar şu şekildedir:

• Hem fiziksel olarak hem de zihinsel olarak yorucu işlerden kaçmak
• Düzenli bir şekilde beslenmek
• Sağlığa zararlı olan yiyecek ve içeceklerden uzak durmak
• Sigara ve alkol gibi kötü alışkanlıkları terk etmek
• Düzenli bir şekilde ağır olmayan egzersizler yapmak
• Sıcak ve nemli ortamlarda bulunmamak

MS Hastalığı Hamileliği Engel Olur Mu?

MS hastalında gebelik engelleyici bir durum bulunmamaktadır. Yani hastalar istedikleri zaman hamile kalabilmekte ve sağlıklı bir doğum gerçekleştirebilmektedir.

MS Hastalığına Hangi Bölüm Bakar?

MS hastalığına bakan bölüm Nöroloji bölümüdür. Hastanın doğru teşhis için muayene olması gerekmektedir. Bunun yanında fizik tedavi süreci de hastalığın iyileşme sürecine oldukça faydalı olmaktadır. İzmir evde fizik tedavi hizmeti, uzman fizyoterapistlerimiz bakımından gerçekleştirilmektedir.

 

 

Koşu sakatlanmaları, farklı sebeplere bağlı olarak birçok farklı şekilde kendini gösterebilmektedir. İzmir fizyoterapist uzmanlarımız, hastanın sakatlığı, sakatlık şiddeti gibi faktörleri belirledikten sonra uygun tedaviyi uygulamaktadır. Koşularda görülen sakatlanmalar şu şekilde sıralanabilmektedir:

• Yumuşak Doku Yaralanmaları
• Eklem Yaralanmaları
• Kemik Yaralanmaları
• Aşırı Zorlama Nedeniyle Meydana Gelen Yaralanmalar

Hastada meydana gelen sakatlığa göre uygulanacak tedavi yöntemi de farklılık gösterecektir.

Koşucularda Yumuşak Doku Yaralanmaları

Yumuşak dokularda meydana gelen yaralanmalar şu şekilde sıralanabilmektedir:

• Kontüzyon: Travma nedeniyle hastanın deri ve deri altındaki damarlarının yaralanması nedeniyle meydana gelen kanamalardır. Kısa süre içerisinde rehabilitasyona başlanması gerekmektedir.
• Hematon: Kanın belirli bir bölgede toplamasıdır. Yaralanmaya müdahale gerçekleştikten sona ilaç tedavisi gerekmektedir. Geç devrede ise fizik tedavi sürecine başlanmaktadır.
• Kramp: Kas liflerinin ani bir şekilde kasılmasıdır. İlk müdahale, diyet ve ilaç sürecinin ardından fizik tedavi sürecine başlanabilmektedir.
• Tenosinovit: Ekleme yakın tendonlarda ağrı oluşması durumu olarak açıklanabilmektedir. İzmir fizyoterapist uzmanlarımız tarafından fizik tedavi ile tedavi edilebilmektedir.

Koşucularda Eklem Yaralanmaları

Eklemlerde meydana gelen yaralanmalar şu şekilde sıralanabilmektedir:

• Zorlanma: Kasların ve tendonların ani olarak zorlanması nedeniyle meydana gelen doku hasarıdır.
• Burkulma: Eklemlerin zorlanması nedeniyle ligamentlerin yaralanması durumudur.
• Hemartroz: Darbe veya zorlama nedeniyle eklemlerde kanama meydana gelmektedir. Bu nedenle eklemlerde şişmeler oluşmaktadır.
• Çıkıklar: Eklemlerdeki kemiklerin ilişkilerinde meydana gelen bozulmalardır.

Ağrıya neden olacak bu problemlerde fizik tedavi rehabilitasyon sürecinin hasta için iyileşme sürecini hızlandırıcı ve hastayı kısa sürede rahatlatıcı etkileri bulunmaktadır.

Koşularda Kemik Yaralanmaları

Kemik yaralanmaları, kemik ve kıkırdakta meydana gelen bütün bozulması durumlarıdır. Böyle bir durumla karşı karşıya kalan hastalarda kırık rehabilitasyonu uygulanması gerekmektedir. Meydana gelen kırıklara ilk müdahale ortopedistler tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu müdahale alçıya, atele alma ya da opere etme şeklinde gerçekleştirilebilmektedir. Hastanın iyileşme sürecinde hareketsiz kalması gerektiği için bu süreçte kas erimesi veya eklem sertleşmesi gibi problemler meydana gelebilmektedir. Bu tarz problemlerin giderilmesi ve eski hareket kabiliyetinin tekrar kazanılması içinse kırık rehabilitasyonu uygulanmaktadır.

Aşırı Zorlanma Sonucu Oluşan Yaralanmalar

Zorlama sonucu meydana gelen yaralanmalar, kas sertliği, kas krampları veya kas yorgunluğu şeklinde kendini gösterebilmektedir. Bu durumlarda hastanın İzmir fizyoterapist uzmanlarımızın desteğini alarak fizik tedavi sürecine girip girmeyeceği önem arz etmektedir. Hastanın fizik tedavi ve rehabilitasyon sürecine girip girmeyeceğinin belirlenmesi ve planlama yapılması için öncelikle muayene edilmesi gerekmektedir. Fizik tedavi sürecinde kullanılabilecek yöntemler ise şu şekilde sıralanabilmektedir:

• Kuvvetlendirme egzersizleri
• Elektrik simülasyonu
• Duruş ve pozisyonlama çalışmaları
• Ortezleme

Nasıl bir süreç izleneceği, yapılacak detaylı muayene sonucunda belirlenmektedir.

Vertebra cisminin yük taşıma kapasitesi çok yüksektir. Her omur benzer yapıda olduğu gibi aynı zamanda bölgeye göre spesifik bazı özellikler bulundurabilir. Vertebraların boyutlarına göre cisimlerinin dayanma kapasitesi değişmektedir. Baş bölgesinden pelvise doğru indikçe kapasite artmaktadır. Vertebra cisminin dayanma kuvveti 40 yaştan sonra kemik doku kaybına bağlı olarak azalır. Aslında bu durum 33 yaşından sonra ufak çaplı yıkım reaksiyonu ile başlar, 40’lı yaşlara gelince hissedilecek seviyeye gelir.

Yük transferi 2 yolla olur;

• Kortikal Çatı
• Trabekül kemik

Trabekül kemik vertebra yükünün %50 sinden sorumludur. Trabekül kemikte kayıp olursa kortikal kemiğe binen yük artmaktadır. Trabekül kemik yükün yarısını aldığı gibi darbe emilimini sağlar. Bu yüzden yaşa bağlı kemik yoğunluğu azalmasına karşı önlem olarak aktif spor yapılmalıdır. Wolf kanununa göre yüklenme yaptıkça kemikteki üretim tetiklenicektir.

İNTERVERTEBRAL DİSK

Vertebralar birbirine diskler ile bağlanır. Diskler vertebra için hareket kabiliyetinin en önemli kısmını oluşturmaktadır. Diskler bölgeye göre büyüklük ve hacim olarak değişiklik göstermektedir. Diskler Lomber Vertebra’nın 3/1 ini oluşturmaktadır. Disklerin darbe emilimi noktasında önemli bir görevi vardır. İçi sıvı jel kıvamında olan bu yapı darbe emilimini etkilemektedir.

Disk yapısı;

• Annulus Fibrozus
• Nükleus Pulpozus

Annulus Fibrozus fibroelastik ağ yapısındadır. Bu sıklıkla oluşmuş lifler disk yüzeyi ile 30 derecelik açı yapacak şekilde komşusu ile ters yönde sağlam bir yapı oluşturmaktadır. Bu dizilim şekli vertebraların birbiri üzerine yuvarlanma hareketini yapmasını sağlar. Diskin elastik özellikleri Annulus Fibrozus katmanından gelmektedir. Aynı zamanda bu yapı esnektir. Annulusun dışı tip 1 kollajenler ile çevrili iç yapısı ve nükleus pulpozus kısmı ise tip 2 kolejen yapısından oluşmaktadır. Annulus ta gerilme güçlerine karşı direnç tip 1 kollajenler ile kompresyon gibi kuvvetlere direnç ise tip 2 kollajenler tarafından sağlanmaktadır. Tip 1 lifler daha çok sıvı içerik ile doludur.

 

Nükleus pulpozus %80-90 sudan oluşmaktadır. Damardan yoksun olduğu için beslenmesi difüzyon yolu ile gerçekleşir. Sıvı dengesini çevresi ile alışveriş ile sağlar. Jel yapısı içeriği ile emme basıncı ile yoğunluğunun 9 katı kadar suyu kendine çekip hapsedebilir. İntervertebal disk hareketli bölümün stabilitesinden sorumludur. Tüm omurga hareketlerinde yükü taşıyan yapıdır. Statik ve Dinamik olarak tüm yüklenmelere dayanarak yükü diğer vertebraya güzel bir şekilde aktarır. 30 yaş ve sonrasında disklerin beslenmesinde ve protein yapısında bazı değişiklikler olur. Bu değişiklikler ile osmotik yapısı yani sıvı bağlama kapasitesinde azalmalar görülür. Yaşa bağlı olarak ya da vücuda yüklenmeye göre annulus fibrozusun fibroz dokusunda artmalar meydana gelir. Elastikiyetini yitiren disklerin şok emici özelliğide azalmaktadır.

 

FASET EKLEMLER

Faset eklemler meneteşe tipi yapıdadır. Omurga yapısında kuvvetin aktarımı ve dağıtımında büyük bir görevi vardır. Omurgadaki bölgelere göre farklı açılanma yapmaktadır. Servikalde 45, Torakalde 60 ve Lomber bölgede 90 derece açı yapmaktadır. Vertebranın arka bölümündeki yapılar diski rotasyonlarda oluşabilecek deformasyonlara karşı korur. Diskte oluşacak deformitelerden faset eklemlerde etkilenir. Omurganın pozisyonuna göre diskin ve fasetlerin yük taşıma oranları değişmektedir. Fasetler özellikle omurga hiperextensiyon pozisyonunda daha fazla yük taşırlar. Gövde flexion pozisyonunda ise rahatlar ve bazı açılarda sıfıra kadar düşebilir.

 

Felç Hastası Nasıl Ayağa Kalkar?

Felç geçiren hastaların ayağa kalkması pek çok kişinin düşündüğü gibi imkansız bir olay şeklinde görülmemelidir. Felçli hastaların geçirdiği inme ve beyin hasarı sebebiyle yürüme yetisinin kaybetmeleri neticesinde tekrar yürüyebilmeleri için bazı tedavi yöntemlerini uygulamaları gerekmektedir. Bu tedavi uygulamalarının başında da özellikle inme geçiren hastalarda çok başarılı sonuçlar sağlayan fizik tedavi yöntemleri gelmektedir.

İnme, dakikalar içinde beyinde vücut koordinasyonu ile ilgili bazı bölgelerde ciddi hasarlara neden olmaktadır. İnme nöbetinden sonra yürümek, yemek yemek ve konuşmak gibi yetenekler beyindeki sinir hücrelerinin ölümü ya da beynin vücutla ilgili komuta merkezinin zarar görmesi sonucu yitirilir.

Felçli Hasta Nasıl Yürütülür?

Felçli hastanın yürütülmesi konusunda öne çıkan modern tedavi yöntemleri bulunmaktadır. İnme geçiren ve felç olan hastaların vücudunun sol veya sağ tarafındaki kol ve bacaktaki kuvvetsizlik meydana gelmesi yürümeyi zorlaştırır. İnme  geçirmiş hastaların ayaklarını yere bastıklarında normaldeki gibi basınç hissini alamamaları mümkündür. Bu da normal şekilde yürümelerinde ve ayakta denge kurmalarında büyük bir engel olarak görülmektedir.

Beyin hasarı ya da inme geçirmiş bir kişinin yürümesini olumsuz etkileyen çok sayıda etken bulunduğunu söylemek gerekir. Bunlar arasında;

• Beyincik hasarı sonucunda ortaya çıkan denge bozukluğu,
• Kaslarda görülen güç kaybı,
• Vücut ve çevre algısının bozulması,
• Görme problemleri,
• Duyu ve hissiyat bozuklukları,
• Kaslar arasında koordinasyon kayıplarının yaşanması

gibi sebepler öne çıkabilmektedir. Felçli hastaların yürütülmesi konusunda en etkili tedavi yöntemlerinin başında fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları gelmektedir. İnme geçiren ve beyninde hasar oluşan hastanın hayati tehlikesi sonlanır sonlanmaz vakit kaybetmeden profesyonel şekilde gerçekleştirilen fizik tedavi hareketlerine başlaması gerekmektedir. Fizik tedaviye başlama süresi genellikle hastanın mevcut sağlık durumuna göre belirlense de ikinci gün ya da ikinci hafta arasında bir zaman aralığında başlanabilir.

Felçli Hastalara Özel Yürüme Egzersizleri

Felç geçiren hastalara özel yürüme egzersizleri, bu alanda deneyimli ve uzmanlığı bulunan fizyoterapistlerimiz tarafından hastalara özenle tatbik ettirilmektedir. Firmamızın bünyesinde rehabilitasyon ve fizik tedavi hizmetleri alan hastalarımıza uygulanan özel yürüme egzersizleri sayesinde kısa sürede faydalı sonuçlar alınması mümkün olabilmektedir.

Sağ kol ve bacakta felç geçiren hastalarda, tıbbi literatürde afazi adı verilen konuşma ve anlama bozukluğu meydana gelebilmektedir. Bu durumda hastalar, yürüme egzersizleri esnasında “ayağını kaldır” gibi sözleri idrak etmekte zorlanabilir. Bu konuda alanında uzman olan firmamızın deneyimli fizyoterapistleri, hastaları elleri ile yönlendirip onlara komutlar vererek hastaların başarılı bir şekilde yürüme egzersizlerine katılım göstermesi sağlanmaktadır.

Felçli Hastaların Ayaklarına Fizik Tedavi

Felçli hastaların ayaklarına fizik tedavi uygulamaları da bu alanda deneyim sahibi ve uzmanlaşmış kişilerin başarılı bir şekilde gerçekleştirdiği tedavi yöntemleri arasında yer almaktadır. Tecrübeli fizyoterapistlerimiz tarafından hastalarımızın ayaklarına uygulanan tedavilerden bazıları şunlardır:

• Ekstansör ve fleksör germe hareketi,
• Misket kavrama hareketi,
• Havlu ile çekme hareketi,
• Ayak parmakları ile vurma hareketi

Ayakta Durma ve Denge Egzersizleri

Ayakta durma ve denge sağlama egzersizleri de felç geçiren hastaların yeniden yürüyebilmelerinde önemli katkılar sağlamaktadır. Bu sebeple alanında uzman fizyoterapist kadrosuyla firmamızın hastalarına uygulanan bütüncül tedaviler sonucunda inme geçiren hastaların kısa sürede yeniden yürüme kabiliyetlerini kazanabilmeleri mümkün olabilmektedir.

Fizyoterapistlerimizin özenli çalışmaları ile felç geçiren hastaların hareketlerini doğru şekilde yapmaları sağlanabilmektedir. Anlama problemi yaşayan hastalara sözel komutları tonlama ve bazı görsel ipuçları ile sunan fizyoterapistlerimiz ile hastaların kısa sürede yürüme yetilerini yeniden kazanabilmeleri için gerekli profesyonel fizik tedavi uygulamaları gerçekleştirilebilmektedir.

 

 

 

Yatalak hastalara sağlık tedavisi ve bakımı özel bir itina ile gerçekleştirilmesi gereken uygulamalar arasına yer almaktadır. Nitekim uzun bir süre yatağa bağımlı kalan hastalarda tıbbi literatürde dekübitus ülseri adı verilen yatak yaraları gelişme riski çok daha fazla olduğundan, bu durumda olan hastaların tedavisinde ve bakımında İzmir fizyoterapist desteğimizden yararlanmanız tavsiye edilmektedir.

Yatalak hastanın bakımında göz ardı edilen önemli tedavi uygulamaları ya da yapılan hatalar, hastalarda ciddi sağlık sorunlarının yaşanması riskini de doğurmaktadır. Bu yüzden yatalak hastaların bakımında bu alanda profesyonel hizmet veren firmamızdan gerekli desteği alabilir, yatalak hastalarınızın bakımında içiniz rahat bir şekilde tedavi yöntemlerinin olumlu sonuçlarını siz de tecrübe edebilirsiniz.

Yatalak hasta bakımı konusunda dikkat edilmesi gereken pek çok detay bulunmaktadır. Örneğin yatağa bağımlı olan hastaların yattıkları yataklardaki çarşafların kırışıklıkları bile zamanla hastaların vücutlarında ciddi yaraların meydana gelmesine neden olabilmektedir. Bu yüzden yatalak hasta bakımında kullanılan çarşafların özenli bir şekilde ütülenip temiz olacak şekilde yatağa gergince serilmesi gerekmektedir.

Yatalak hastaların bakımında en çok önem verilmesi gereken konuların başında da hastanın sık sık yerini değiştirmesi gelmektedir. Yatalak hastaların her yarım saatte bir yatak üzerindeki konumlarının değiştirilmesinde fayda vardır. Ayrıca uygun olması halinde hastaların bir süre egzersiz amacıyla hareket ettirilmesi daha etkili tedavi sonuçlarına ulaşılmasını sağlamaktadır.

Yatalak Hastanın Tedavisi Nasıl Olmalıdır?

Yatalak hastanın tedavi uygulamaları kapsamında hasta ilk etapta yüz üstü, daha sonra sol yanına, ardından sağ yanına ve son olarak da sırt üstü olacak şekilde yatmalıdır. Belirli aralıklarla değiştirilmesi gereken bu yatış pozisyonları sayesinde hastanın vücudunda zamanla meydana gelebilecek basınç da vücuda eşit bir şekilde dağıtılmış olmaktadır. Bu yapılmadığı takdirde basınç sebebiyle kanla beslenemeyen bölgelerde ciddi yaraların oluşumu meydana gelebilmektedir.

İzmir merkezli fizyoterapist uzmanlarımız tarafından gerçekleştirilen profesyonel yatalak hasta bakımı ve tedavisinde hastaların yara oluşmasına müsait olan bölgeleri yatakla temas ettirilmemektedir. Bu uygulama için özel üretilmiş hava yastıkları ve konfor veren köpükler kullanılmaktadır. Ayrıca hastanın yara oluşan bölgeleri buzla ovuşturulup yumuşak havluyla kurulanmalı ve bu işlem için de özel kurutma aygıtları kullanılabilmektedir.

Yatılı Fizik Tedavi Süreci

Yatılı hastalara fizik tedavi süreci de hastanın yaşam kalitesini yükselten birtakım uygulamalardan oluşmaktadır. İlk etapta fizik tedavi ve sağlık hizmetleri sunan firmamız doktor ekibi ile hastanın mevcut durumunu ve iyileşme sürecini değerlendirmeye aldıktan sonra hastanın yatılı fizik tedavi sürecine başlanmaktadır. Evde veya sağlık kurumumuzda alabileceğiniz bu hizmetle gerekli nakil işlemleri de yine sağlık hizmetleri sunan firmamızın profesyonel kadrosu tarafından özenli bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Bu alanda uzmanlığa sahip fizyoterapist ekibimiz tarafından gerekli ilk muayenelerin yapılması, hemşirelerin ilaç ve tedavi takibini planlaması ve bakım ekibimizin kişisel bakım işlemlerini uygulaması ile tedavi sürecinde gerekli aşamalar hızlı bir şekilde kaydedilebilmektedir.

Profesyonel Evde Sağlık Hizmetleri

Yatalak hastalara evde sağlık hizmetleri de yine alanında uzman fizyoterapist ve bakım ekibimiz tarafından büyük bir titizlilikle gerçekleştirilmektedir. Uygun hijyen koşullarında yatalak hastaların en iyi şekilde bakım ve tedavi görmesi için sağlık hizmetleri ve fizik tedavi merkezimizle iletişime geçmeniz yeterli olmaktadır.

İzmir fizyoterapist ekibimizin sağladığı profesyonel tedavi yöntemleri ile doktorlar tarafından belirlenmiş olan hastanın yatalak hasta tedavisine devam edilebilmektedir. Bu sırada tüm tedavi süreci boyunca hastanın yakınları tedavi uygulamaları ve görülen sonuçlar hakkında detaylı bir şekilde bilgilendirilmektedir.

 

 

Bu zamana kadarki makalelerimizde Felç’ in nasıl bir hastalık olduğunu, meydana gelmesinde vücuttaki etkilenimlerini, risk faktörlerini, hastalığın ortada hiçbir belirti yokken nasıl gerçekleştiğini, beynin neresinde, nasıl bir etkilenim meydana gelir bunları okuduk ve biraz da olsa bu konu hakkında bilgi sahibi olduk. Bu makalemizde felç hastalarında görülebilecek bazı fonksiyon bozukluklarından ve onlara yönelik değerlendirmelerden bahsedeceğim.

Felç hastalarını değerlendiren tek bir test veya değerlendirme yoktur. Felç sonucu vücudumuzda meydana gelen değişikliklere, semptomlara uygun ayrı ayrı değerlendirme yöntemleri bulunmaktadır. Değerlendirmede en önemli nokta hastanın neye ihtiyacı olunduğunun belirlenmesidir.

Felçten sonra ya da iyileşme döneminde hastanın;

*tıbbi durumu       *hikayesi         *bilinç düzeyi

*şikayetleri, özellikle temel şikayeti   *iletişim

*algısal yeteneği    *duyu-motor fonksiyonları

*mental ve emosyonel durumu değerlendirilir.

Bu değerlendirmelerin amacı; hastanın fiziksel, fonksiyonel kapasitesini belirlemek, fonksiyon bozukluğunun nedenleri, çevresel koşullar, eşlik eden fiziksel bozukluklar ve engellerin belirlenmesiyle yapılır. Değerlendirme daima tedavi ile bağlantılı olmalı ve birlikte yürütülmelidir. Değerlendirme sadece tedavinin başında değil, tedaviye başlandıktan sonraki her ay veya iki ayda bir yapılmalı ve tedaviden alınan sonuçlar, gelişmeler düzenli olarak not edilmelidir.

Değerlendirme hastanın kapıdan içeri girmesi ile zaten başlar. Hasta tekerlekli sandalye ile mi geldi, hasta yürürken yardımcı bir cihaz (walker, baston, kanedyen vb.) kullanıyor mu, hasta desteksiz yürüyor ise denge durumu, adım atışı, yürürken ki postürü nasıl veya eğer hasta bizi yatakta karşılamış ise yatış pozisyonu, ekstremitelerinin yastıklarla desteklenip desteklenmediği, yatak içindeki mobilizasyonu (yanlara dönebilmesi, aşağı doğru kaydığında kendini yukarı yardımlı veya yardımsız çekip çekemediği), oturur pozisyona gelip gelemediği ve eğer geldiyse oturma dengesi  gibi o anda aslında değerlendirmelerimiz başlıyor.

Fizyoterapist değerlendirmesini yaparken şu parametrelere dikkat eder:

*Kişinin normal olarak nasıl hareket ettiği

*Zor bir durumda kaldığında olaya karşı tepkisi

*Hafif bir destek verildiği zaman doğru bir şekilde o hareketi yapabiliyor mu

*Hastanın iletişim problemi var mı

*Uykusuzluk ve konstipasyon (zor dışkılama, kabızlık) gibi eşlik eden problemlere dikkat edilmelidir. Çünkü bu durumlar hastanın performansını olumsuz yönde etkilemekle birlikte bizi yanlış bir değerlendirmeye götürür

*Hasta bizimle iletişim içinde iken maske yüz ifadesi, gözlerinin aşırı açık olup olmaması, konuşurken göz teması veya başını bize doğru kaldırabiliyor mu

*Hastanın kullandığı ilaçlar var mı var ise düzenli olarak kullanılıp kullanılmaması, hangi saatlerde kullanıldığı sorulup tedavi planı ilaçlara göre ayarlanır

*Hasta bulunduğu durumu tam olarak anlıyor mu, kabulleniyor mu

Fizyoterapist tüm bu değerlendirmeleri yaptıktan sonra hastanın niçin yardım istediği ve tedavi ile ilgili ne elde etmek istediğini örneğin bazen bir hasta çocuğum ben sadece kimseye bağımlı olmak istemiyorum, evde yürüyebileyim, tuvalete gidebileyim yeter benim için derken bazı hastalar eski hobilerine kavuşmak ister arkadaşlarımla kahveye gidip bir iki sohbet etmek istiyorum der. Eğer mümkün bir durumsa veya değil ise hasta bununla ilgili bilgilendirilir ve hastanın mümkün olan maksimum iyileşmesinin ne kadar olabileceği hasta ve yakınlarına söylenir.

FELÇ DURUMU NASIL MEYDANA GELİR?

Günümüzde insanlarda sık sık gördüğümüz karşılaştığımız hastalıklardan biri de felçtir. Hasta yakınları veya konuşması etkilenmeyen hastalardan genelde duyduğumuz ‘Ortada hiçbir şey yoktu. Evden yürüyerek çıkmıştı o sabah ama sonra bakın bu hale geldi. Biz de neye uğradığımızı şaşırdık.’, ‘Benim babam düzenli spor yapardı, sigara kullanmazdı ne oldu böyle biz de anlamadık.’, ‘Ne tansiyonu var ne de şeker hastalığı. Sizden bizden sağlıklıydı valla. Gece bir anda yere düştü, hemen 112’yi aradık ama ne yazık ki gördüğünüz gibiyiz işte.’ ve bunlara benzer birçok hasta yakını yorumu görebilirsiniz. Gelin hep beraber felç ‘e neden olan vücudumuz da meydana gelen olayları inceleyelim;

Felç; Serebro Vasküler Olay (SVO) olarak tanımladığımız yani daha da açarsak beyin damarlarından birinin veya birkaçının beklenmedik bir anda tıkanması veya kanaması ve/veya beyni besleyen damarların patolojik bir süreç ile doğrudan tutulması sonucunda meydana gelen, kısmı veya tam felç olarak tanımlanabilir.

TROMBOLİTİK

*Tüm SVO’ ların %50 sini oluştururlar.

*Genellikle geniş çaplı (karotid ya da orta serebral arter) arterlerde görülür.

*Çoğunlukla yavaş başlar, saatler içinde ilerler.

*Daha çok gece görülür.

*Uyarıcı ataklar olabilir.

*Hastada ciddi yetersizlikler meydana gelebilir.

EMBOLİTİK

*SVO’ ların %20 sini oluştururlar.

*Birçok hastada embolinin nedeni kalpteki trombüsten (kan pıhtısı) kopan bir parçadan kaynaklanır.

*Atrial fibrilasyon (kalpteki ritim bozukluğu) önemli bir etkendir.

*Uyarıcı işaretleri yoktur, birdenbire meydana gelir.

*Genellikle distal (uç) ve küçük kortikal arterleri tutar.

*Günlük yaşam aktiviteleri etkilenmiş olur.

LAKÜNER

*SVO’ ların %25 ini oluştururlar.

*Geniş damarlarla ilişkili küçük damarları tutar.

*Uzun süreli hipertansiyon varlığında görülür.

*Bu kronik süreç aşamalı bir başlangıca veya TIA ‘ya (Geçici İskemik Atak) neden olur.

*Bu hastaların gelişimi olumludur. %85 oranında geri dönüş gözlenir.

HEMORAJİK

*SVO’ ların %10 unu oluştururlar.

*İntrakranial basınç (kafa içi basınç artışı) artışına bağlı olarak damarların duvarı bu kadar basıncı tolere edemez ve yırtılma meydana gelir. Yani beyin dokusu içinde bir kanama meydana gelir.

*İntrakranial basınç artışında gözlenen bulgular: Baş ağrısı, bulantı, kusma, bilinç bozukluğu

*Klinik tablo ani başlangıçlıdır. Buna rağmen kanama dakikalar veya saatler sürebilir.

*Hasta komadadır.

*Hastalığın seyri kötüdür. Vücudun etkilenme oranı %50 – 70’dir.

 

Tüm vücut kitlesinin yaklaşık %40’ını oluşturan kaslar vücudumuzun doğru hareketlerinden ve düzgün duruşundan sorumlu yapılardır. Çizgili kas (İskelet kası), düz kas (iç organlar) ve kalp kası olmak üzere 3 tipi vardır. Kaslar tiplerine göre çeşitli kasılma ve gevşeme mekanizmalarıyla çalışırlar.

Bir kas lifi çok sayıda miyofiberden meydana gelmektedir. Miyofiberler plazma zar tarafından sarılı sarkolemma içindedir. Miyofiberler; ince (aktin), kalın (miyosin), esnek (titin) ve esnek olmayan (nebulin) filamanlar içeren birkaç sarkomerden meydana gelir. Her lif endomsiyum adı verilen doku ile çevrilidir ve lifler, demet veya salkım halindedirler. Kaslar birkaç demetin bir araya gelmesiyle oluşurlar ve epimsiyum denilen bağlayıcı doku ile çevrilidirler.

Genel olarak her kasın bitim noktası, aktif kasılma özelliği olmayan tendonlar ile kemiğe bağlanır. Kaslar kasılabilen yapıdadır, tendonlar ise esnek özellikli gruplar şeklindedir. Kaslar içindeki kollajen lifler tendonlar boyunca devam ederler ve bu lifler, kemik ve kas lifleri için ana yapı görevi görürler.  Kas kasılması sarkomerdeki aktin ve miyosinin kayma hareketiyle meydana gelir. Kayma mekanizmasının kilit taşı, kalsiyum iyonlarıdır (Ca2+). Kas kasılması, kalsiyum kasılma elementi olarak kullanıldığında başlar ve kalsiyum taşınması durdurulduğunda biter. Mekanizmanın işleyişi, kullanılabilir kalsiyum iyonlarının kas zarında (sarkolemma) meydana getirdiği elektriksel olaylara dayanmaktadır. Kalsiyum taşınımı esnasında bir uyarılma meydana gelir. Bu uyarılmanın sonucu lifler ya maksimum derecede kasılır ya da hiç kasılmmaz. Hareketin büyüklüğüne göre de uyarılıcak lif sayısı sinir yollarıyla ayarlanır. Kasların kasılması sonucu oluşan kuvvet, bağlayıcı dokular ve tendonlar sayesinde kemiklere iletir. Eğer düzgün kas kasılması ve doğru büyüklükte kuvvet açığa çıkarsa sonuç olarak hareket gerçekleşir.

Kramp

Kas krampları genellikle sodyum, kalsiyum, magnezyum, potasyum gibi minarel eksikliği nedeniyle yaşanır. Bu minerallerin hepsi sinirler arası iletimin sağlanması ve kas kasılması için temel taşlardır. Uzun süre aynı pozisyonda hareketsiz kalmak (oturmak, uzanmak , uyumak), sıvı ve elektrolit kaybına sebep olan hastalıklar, D, B6, B5 ve B1 vitamini yetersizliği, alkol kullanımı, dolaşım bozuklukları ve şeker hastalığı da kramplara neden olabilir.

Egzersiz ve Spor

Egzersiz sağlıklı yaşamın önemli bir parçasıdır. Hareketsiz, sedanter yaşam tarzı toplumda obezite, kalp-damar hastalıkları, hipertansiyon, diyabet, osteoporoz gibi kronik hastalıkların görülme sıklığını arttırdığı bilinir. Hareket etmek kan akışını hızlandırarak bu hastalıkları önler ve daha dinç bir vücuda sahip olmamıza, daha kolay kilomuzu kontrol etmemize, daha düzgün bir postüre sahip olamıza, kasların güzel gelişiminden dolayı eklemlere binen yükün azalıp eklem ağrılarının azalmasına, tansiyonumuzu kontrol altında tutmamıza, dinlenim anındaki kalp atımızı düşürmeye, kalp rezervimizi arttırıp kalbin vücuda pompaladığı kanı arttırmaya,akciğer kapasitemizi arttırarak oksijen akciğerden kana- kandan dokulara daha kolay geçişine, sıcağa ve soğuğa karşı vücut toleransımızın ve adaptasyonumuzun artmasına, kardiyovasküler seviyemizin artmasına dolayısıyla çabuk yorulmayı yani kandaki laktik asit birikiminin erken oluşmamasına yardımcı olur.  Egzersizin yapılması vücut sağlığını koruduğu gibi ruh sağlığını da olumlu yönde etkiler. Egzersiz yaparken endorfin, serrotonin, dopamin, oksitosin gibi bir çok hormon salgılanır. Hem bu salgılanan hormanlar sayesinde hem de yaptığımız egzersizle vücudumuz gün içindeki stresini attığı için dolayı uyku uyumak da hem daha kolay hem de daha kaliteli hale gelir.

Salgılanan serotonin hormonu sayesinde kişiler kendilerini daha mutlu ve enerjik hissediyorlar. Yapılan araştırmalara göre serotonin salgılanmasından dolayı yapılan düzenli egzersizler depresyonu önleme özelliğine sahiptir.

Endorfin vücudumuzda salgılanan morfin benzeri bir hormondur. Vücutta sinir uyarımını etkileyerek ağrı azaltma özelliğine sahiptir. Yapılan araştırmalara göre endorfinin morfine oranla ağrı azaltmada 30 kat daha etkili olduğu bulunmuştur. Endorfin aynı zamanda yaptığımız işten keyif almamıza da yardımcı olur. Endorfinler egzersiz, meditasyon, kontrollü solunum egzersizleri ve bir çok heyecan- stres anlarında salınabilirler.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Günlük yaşantımızda doğru olmayan duruşlar omurganızdaki yüklerin yanlış dağılmasına ve sırtınızdaki dokuların zayıflamasına neden olur. Sonuç olarak, sırtınızdaki kaslar, diskler ve eklemler anatomik sınırlarının dışına çıkmaya başlar ve ağrıya neden olur. Uzun süreli aynı pozisyonda oturmak, ayakta durmak veya ani yüklenmeler dokularda anormal yük dağılımını tetikler. Özellikle uzun süreli oturmak, statik yüke sebebiyet verdiği için dokular arasındaki geçişi yavaşlatır, kan dolaşımı yavaşlamaya başlar. Ağrı kaçınılmaz bir hal alır. Duruş bozukluğu dikkat edilmesi gereken bir problemdir.

ÖNERİLMEYEN POSTÜR ALIŞKANLIKLARI

Günlük aktiviteler genellikle yürüme, oturma, ayakta durma, bükme, kaldırma ve uzanma gibi eylemlerin bir kombinasyonunu içerir. Bu eylemleri gerçekleştirirken geliştirebileceğiniz yaygın alışkanlıklar şunlardır:
1-)Koltukta yayılarak gevşek oturma tarzı
2-)Yatakta oturarak laptopta çalışmak
3-)Bahçenizi düzenlerken veya bulaşık yıkarken öne doğru uzun süreli eğilmek.
4-)Tek elle ve uzun süreli elektrikli süpürge kullanımı
5-)Vücüd ağırlığını tek ayak üstüne vererek çalışmak
6-)Baş veya gövdeyi desteklemeden kambur şekilde yürümek

Bu yanlış duruşlardan birini veya daha fazlasını kullanırsanız, muhtemelen sırt ağrısı yaşayacaksınız. Hareketsiz bir yaşam tarzı veya fiziksel aktivite eksikliği bel bölgesinde daha fazla stres ve ağrıya neden olabilir.

Ağrımız yeni bir işe başlarken, yeni bir ofis koltuğu veya arabanın kullanılması ile çakışırsa, pozisyon değiştirdikten sonra azalır ve günün belirli saatlerinde daha kötü ise, muhtemelen kötü duruşun nedeni olabilir.

KÖTÜ DURUŞ SIRT AĞRISINA NEDEN OLUR

Duruş bozukluğu kas dokunuzda, omurga eklemlerinde (bel yüzleri) ve disklerinizde çeşitli stres alanları gelişebilir. Bu stresler, rahatsız edici duruş düzeltildikten sonra hafifleyebilir veya etkilenmeye devam eden yapıya zarar vermeye başlar.
Ayakta dururken veya otururken uzun süreli kamburlaşma sırt, çekirdek ve karın kaslarınızın gerilmesine ve ağrılı hale gelmesine, kan akışının azalmasına ve gövdede ve sırtta yavaş yavaş sertlik ve halsizlik gelişmesine neden olabilir.

Desteklenmeyen bir oturma pozisyonu omurgadaki öne doğru bükülmeyi artırır. Zamanla, bu öne doğru bükülme alt omurga disklerindeki yük gittikçe artar.
Buna bağlı olarak disklerde fıtık(herniasyon) gelişebilir.

Yanlış kaldırma tekniği bel diskinizin fıtıklaşmasına neden olabilir ve bu da beldeki ağrıyı artırabilir. Ağrı yakındaki bir spinalsinir yoluyla bacağınıza yayılmasına neden olabilir.

Bir dizüstü bilgisayarda çalışmak veya karnınız üzerinde uzanırken okumak, alt sırtınızın ve kalçanızın aşırı uzamasına (geriye doğru bükülmesine) neden olabilir ve alt omurga eğrisinin dinamiklerini değiştirebilir.

Genellikle doğru duruşu korumak için yanlış bir duruştan daha az çaba gerekir.

DOĞRU DURUŞ İÇİN İPUÇLARI

1)Uzun yürüyüş

Yürürken, doğrudan ileriye bakmak ve başınızı omurganızın üzerinde dengede tutmak önemlidir. Omurganızı düz tutun ve omuzlarınızı gevşetin. Topuğunuza indiğinizden emin olun ve ardından ayağınızın önünü itmek için hafifçe ileri doğru yuvarlayın. Her adımda, karşı kola ileri doğru uzanarak hafif bir omurga rotasyonu sağlanmalıdır.
2)Bel Destekli Oturun ve her saat kalkın

Bir ofis koltuğunda otururken ve çalışırken, sırtınızı sandalyenize, başınızı omurganızın üzerinde, omuzlarınız geriye doğru hizalayın. Kollarınızı dirseklerde 75 ila 90 derecelik bir açıyla bükün. Bacaklarınız her iki ayağı yerde düz olacak şekilde kalçadan uzakta olmalıdır. Zemine ulaşamıyorsanız bir ayaklık kullanın.
3)Dikkatli şekilde yük kaldırın

Ağır bir nesneyi yerden kaldırmak için, sırtınızı düz tutarak ve dizlerinizi bükerek nesnenin önünde çömelin. Ayağa kalkmak için dizlerinizi düzleştirirken nesneyi göğsünüze yakın tutun.
Daha hafif nesneleri kaldırmak için, bir elinizle bir masadan veya tezgahtan destek alın, kalçanıza doğru eğin (düz bir sırt tutarak) ve dengeleme için bir bacağınızı geriye doğru kaldırın. Nesneyi kaldırmak için diğer elinizi kullanın. Bu tekniğe golfçünün asansörü denir ve özellikle tekrarlayan kaldırma aktiviteleri için kullanışlıdır.

Omurganız sağlıklı, iyi desteklenmiş ve ergonomik olarak stabil durumlarda sağlıklıdır. Dokuların tekrar ağrımasını önlemek için doğru ve destekleyici duruş kullanmaya devam etmek önemlidir. Sırt ağrınız önerilen postüral değişikliklerden sonra rahatlamaz veya iyileşmezse, sırt probleminizin doğru teşhisi için bir fizyoterapiste başvurmanız gerekir.

Bel ağrısı toplumda çok yaygın bir problemdir. Bel ağrısı olan hastaların %70’ inde mekanik problemlerden dolayı ağrı oluşumu gözlenmektedir. Bu bölgedeki ağrı genelde kendini tekrar eder ve kişiden kişiye farklı şiddette olabilir. Fiziksel yıpranma ile görülebileceği gibi hareketsiz insanlarda da sıkça görülmektedir. Her yaşta yaşanabilir ancak 30-40 yaş arası yoğunlukta görülmektedir.

Bel ağrısının birçok kaynağı vardır. Bunların bazıları; Tümörler, Travma ve kazalar, Disk Hernileri (fıtıklar), Osteoporoz ve en sık görülen türü mekanik bel ağrısıdır. Mekanik tipindeki ağrı sebebi anatomik mekanizmayı aşırı kullanma, travma, postürdeki bozukluklar, kasların çekme kuvvetlerindeki dengesizliktir. Mekanik ağrı çeşitleri;

• Faset Eklem Sendromu
• Lumber Radikulopati
• Spinal Stenoz
• Sakroiliak Eklem Sendromu
• Diskojenik Ağrı
• Kas İskelet Sistemi Ağrıları

Bel ağrılı hastaların diğer en büyük sebebi ise disk hernileri (fıtıklar) %25 insan kitlesini oluşturmaktadır. ABD’de 90’lı yıllarda yapılan çalışmalarda bel ağrısının dolaysız yoldan maliyeti 27.5milyar doların üzerinde olduğu açıklandı. Şu an çok daha ciddi rakamlara ulaşmış durumdadır. Şirketlerdeki en önemli iş gücü kayıplarından bir tanesidir.

KİMLER BEL AĞRISI OLMA RİSKİ TAŞIYOR?

Ağır fiziksel yüklenme, yanlış pozisyonda ve kapasitenin üstünde ağırlık kaldırma, postür bozukluğu gibi durumlar bireylerde bel ağrısı ve siyatik ağrılarına sebep olabilir. Bel rahatsızlıkları için en tehlikeli pozisyonlardan biri de öne doğru eğilme ve dönme hareketidir. İngiltere’de bu konuyla ilgili yapılmış çalışmalarda bulunmaktadır. Ayrıca itme ve çekme hareketleri de risk teşkil ediyor. Mesleki olarak sabit postürde çalışan (ofis çalışanları) ya da ağır iş yapan çoğu meslek grubu bel ağrısı olma riski taşımaktadır. Genel olarak yaş, cinsiyet, postür, meslek, boy-kilo, spor alışkanlığı, sigara kullanımı bel ağrısı ile ilişkili faktörlerdir.

BEL BÖLGESİNİN BİYOMEKANİĞİ

Lomber vertebral kolon (bel bölgesi omur yapısı) 5 tane vertebradan (omurdan) oluşmaktadır. Omurgamızın 4/1 ini oluşturmaktadır. Normal görünümünde bir miktar lordoz pozisyonundadır. Lomber omurganın asıl görevlerinden biri sakruma vücudun üst bölgesinden gelen tüm yükü ağırlık merkezine uyumlu bir şekilde dağıtmaktır. Bel ve sakrum mekanik açıdan birbirine bağlıdır bu sebeple lumbosakral bölge olarak adlandırılır.

Bel bölgesinde hareketi oluşturan parçalar;

• invertertebral disk
• faset eklemler
• longitudinal ligaman
• ligamentum flavum
• omurga kanalı
• intervertebral foremenler

Tüm omurganın özelliklerini taşıyan ve fonksiyonu icra etmeye yaran en küçük bölümü o bölgedeki vertebra ve çevresindeki yumuşak dokulardan meydana gelir. Lomber vertebra bölümünde omurgaya yukarıdan baktığımızda ( horizontal olarak ) kemik yapıları ve yumuşak dokuları görüyoruz. Vertebranın önündeki yapılar omurgaya temel desteği verirken aynı zamanda basıları da absorbe eder. Arkadaki yapılar ise hareket mekaniğini kontrol etmektedir. Resimde yapıları detaylı bir şekilde göstermekteyiz. Temel olarak vertebra ve omurga çevresinde yapıların görevi omuriliği ve bütünlüğünü korumaktır.

 

FZT.MERT TIRNOVA

Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre felç; vasküler nedenler dışında görünürde bir neden olmadan, hızlıca yerleşip, kısmi veya daha nadiren genel beyin fonksiyon bozukluğuna yol açan, 24 saat ya da daha uzun sürebildiği gibi ölümle de sonuçlanabilen bir klinik durumdur.

Felç; motor kontrol kaybı, duyu değişiklikleri, kognitif (algılayamama veya idrak edememe) bozukluk, konuşma bozukluğu ya da koma gibi nörolojik bozukluklara neden olmaktadır.

Aslında felç bir tür kalp damar rahatsızlığıdır. Beyne giden veya beyin içindeki damarların etkilenmesi ile ortaya çıkar. Beyin dokusunun oksijen ve glukoz depolama gibi bir kapasitesi yoktur. Bu nedenle beyni besleyen arterlerin tıkanması ya da kanaması ile beyne kan akımının olmaması durumunda beyinde nekroz oluşumu meydana gelir. Bu durumda karşımıza vücudun bir yarısında nöromusküler fonksiyon bozuklukları ile karakterize bir hale gelir.

Felç bulgularının ağırlığı, etkilenen beyin bölgesine ve etkilenen bölgedeki hasarın derecesine göre yani hastadan hastaya değişiklik gösterir. Bu etkilenme durumuna göre de bazı hastalarda bulgular günler haftalar içerisinde bir düzelme gösterirken, etkilenmenin ağır olmasıyla bu durum, aylar sürebilir. Felç sonucu meydana gelen etkilenmeden itibaren bir yılda bu bulgular kısmen veya tamamen düzelme gösterebilir. Tabi bu noktada hemen fizik tedaviye başlanmasının gerekliliğinin farkında olunması gerekir. Bu durumun da vücudun etkilenmesinden hemen sonra başlanılan fizik tedavi ile genelde ilk 3-6 ay arasında maksimum bir iyileşme meydana gelir. Ancak bir yıldan sonra veya daha uzun bir süreçte var olan bulgularda bir iyileşmenin gözlenmesi ilk aylardakine kıyasla biraz daha uzun sürmektedir.

RİSK FAKTÖRLERİ

*Değiştirilemeyen Faktörler;

Yaş: Felç ile ilgili en önemli risk faktörü olmakla birlikte felç geçirenlerin yaklaşık olarak %70 i 65 yaşın üzerindedir.

Cins: Felç insidansı erkeklerde kadınlara göre daha fazladır.

Aile Öyküsü: Benzer yaşam tarzları ve genetik özellikleri nedeniyle aile öyküsü felç için anlamlı bir risk faktörüdür.

*Değiştirilebilen Faktörler;

Hipertansiyon: Özellikle yaş ve atriyal fibrilasyon gibi diğer risk faktörleri ile birleştiğinde risk oranı artmaktadır.

Şeker Hastalığı: İskemik inme riskini 2-6 kat kat arttırmaktadır.

Sigara: Sigara kullananlarda felç riski 2 kat daha fazladır. Sigara bırakıldığında bu oran 5 yıl içerisinde kullanmayanlarla aynı risk oranına düşer.

Başka bir risk faktörü ise daha önce felç geçiren bir insanın sonraki yıllarda yeni inme atakları geçirme riski normal popülasyona göre daha yüksektir. Bu risk faktörlerinin aksine düzenli ve günde en az 30 dakika yapılan fiziksel aktivitenin inme riskini azalttığına dair bilimsel makaleler mevcuttur.

 

ZELAL ÖZCAN